 |
|  |  |
Geluidsabsorptie is het verschijnsel dat geluidsenergie in warmte wordt omgezet. Door mee te veren vangt bijvoorbeeld schuimrubber de trillingen op. Het geluid verdwijnt dan eigenlijk in het materiaal zelf. Voorbeelden van geluidsabsorberende materialen (trillingsdemping): gordijnen, tapijt, steenwol/glaswol, stoffen stoelzittingen, gaatjesplafonds, suskasten.
Er zijn verschillende soorten materiaal die het geluid kunnen absorberen,bijvoorbeeld:
- een poreuze laag (steenwol, textiellaage.d.)
- een gaatjesplaat of gaatjessteen (zie bij akoestiek)
- een absorberend paneel.
Absorptie, absorptiecoëfficiënt, absorptieklasse en NRC
Wanneer een materiaal alle erop vallend geluid absorbeert (dus voor 100%), danis de zogenoemde absorptiecoëfficiënt 1.
Wanneer alle geluid weerkaatst wordt,dan is die waarde 0.
Invallend geluid op een vlak kan verdeeld worden in:
- doorgelaten geluid
- geabsorbeerd geluid
- gereflecteerd geluid (weerkaatst).
de weg die invallend geluid (geluidsenergie) kan volgen bij een materiaal (oorspr. afb. sonus raadgevende ingenieurs):
De gewogen (geluids) absorptiecoëfficiënt αw(Alfa-w) gaat uit van de bron: de energie die niet weerkaatstwordt gedeeld door de invallende energie.
"Geabsorbeerd" is de som van werkelijk opgenomen én doorgelaten. Deredenering hierbij is: van de bron uit gezien weet je alleen wat weerkaatstwordt, niet of het geluid werkelijk opgenomen (geabsorbeerd) wordtdoor het materiaal of dat het geluid wordt doorgelaten("transmissie", "verdwenen"; dit wordt ook "geabsorbeerd" genoemd). Dewerkelijk door het materiaal opgenomen energie kan groot maar ook klein, afhankelijkvan bijvoorbeeld het soort materiaal, de dikte en de wijze waarop het materiaal is gemonteerd.Aan de absorptiecoëfficiënt kun je dus helaas niet zien welk deel is opgenomen enwelk deel is doorgelaten.
De absorptiecoëfficiënt in de voorbeeldafbeelding hierboven is 0,70 want awis "geabsorbeerde" energie 20+50 gedeeld door de invallende energie100. (Het gereflecteerde deel van het invallende geluid wordt ook wel R genoemd waardoor ook gesteld kanworden: αw = 1 - R.)
Een bepaald materiaal heeft meer absorptiecoëfficiënten, afhankelijk van de montage en de wijze van meten.Dé absorptiecoëfficiënt als materiaal eigenschap bestaat duseigenlijk niet. Maar de gewogen absorptiecoëfficiënt αw wordt bepaald door een gewogen gemiddelde te bepalen vanabsorptiecoëfficiënten bij de frequenties 250, 500, 1000, 2000 en 4000. (Vraagis alleen bij een gewogen gemiddelde welk gewicht je aan welke frequentiemeegeeft.)
Het gemakkelijkst is waarschijnlijk de mate van absorptie af te lezen aan de absorptieklasse.De absorptieklasse geeft in één letter de "gemiddelde" geluidsabsorptie aan van eenspecifiek materiaal in een specifieke vorm/toepassing.
Er zijn een vijftal klassen benoemd die afhankelijk zijn van de gewogenabsorptiecoëfficiënt.Voor elke frequentie kan een materiaal een andereabsorptiecoëfficiënt hebben. Daarom wordt een gemiddelde genomen per"frequentiegroep" (octaafbanden). Simpel gesteld geeft bijvoorbeeld eengewogen absorptiecoëfficiënt
awvan 0,7 een absorptieklasse C.
Onder de grafiek is een tabel opgenomen met coëficiëntwaarden en klassen.
grafiek absorptiecoëfficiënt, frequentie en absorptieklasse; klik voor groter (sonus raadgevende ingenieurs):  | |
absorptiecoëfficiënt αw *) | absorptieklasse |
| 0,90 en 0,95 en 1,00 | A |
| 0,80 en 0,85 | B |
| 0,60 en 0,65 en 0,70 en 0,75 | C |
| 0,30 en 0,35 en 0,40 en 0,45 en 0,50 en 0,55 | D |
| 0,15 en 0,20 en 0,25 | E |
| 0,00 en 0,05 en 0,10 | niet gedefinieerd |
| *) de absorptiecoëfficiënt is gegeven in stappen van 0,05 en niet nauwkeuriger, vandaar de wat wonderlijke tabelwaarden (normaliter loopt bijvoorbeeld iets van 0,80 tot en met 0,89 bij een nauwkeurigheid van 2 cijfers achter de komma, maar er bestaan in dit gebied alleen maar de waarden 0,80 en 0,85) | |
Naast de absorptiecoëfficiënt bestaat ook de Noise ReductionCoefficient (NRC). Deze coëfficiënt is een eengetals waarde voor"de" geluidabsorptie van een materiaal. De NRC-waarde wordt berekend dooreen soort absorptiecoëfficiënt van een materiaal voor de octaafbanden van 250,500, 1000 en 2000 Hz rekenkundig te middelen en vervolgens af te ronden naar hetdichtstbijzijnde veelvoud van0,05 met dien verstande dat naar boven wordt afgerond indien het gemiddelde precies in het midden uitkomt.
Bij de NRC wordt dus niet de waarde van 4000 Hz meegenomen, maar door hetrekenkundige gemiddelde is de waarde wel discreter dan bij de (gewogen)absorptiecoëfficiënt. Door die verschillen kan de NRC-waarde aanzienlijk afwijken van degewogen absorptiecoëfficiënt αw.
De NRC wordt bepaald volgens ASTM C423-norm (niet ISO 11654).
Nog een andere gemiddelde waarde van "absorptie" wordt gegeven door deSound Absorption Average (SAA), die een gemiddelde geeft over het bereikvan 200-2500 Hz.
NEN-EN-ISO 11654 "Akoestiek - Geluidabsorberende materialen in gebouwen - Eengetal-aanduiding voor de geluidabsorptie"behandelt de ééngetalaanduiding met betrekking tot geluidsabsorptie.
Akoestisch isolatiemateriaal
Afhankelijk van de toepassing wordt eeen akoestisch materiaal gekozen,bijvoorbeeld:
- bouwkundig
- woning
- industriële omgeving
- studio, hifi
- voertuigen
- boten.
Akoestisch isolatiemateriaal is is in verschillende materialen verkrijgbaar, inplaten/panelen of rollen (dekens), bijvoorbeeld:
- Métisse en Eco-Coustic Cotton (beide van niet-recyclebare kleding, aangevuldmet polyestervezels)
- Merfopol Whisper FR (polyethyleen LDPE met cellenstructuur)
- Heraklith Tektalan A2 (houtwolcementplaat met steenwol)
- Rocksono Solid (steenwol)
- Akotherm GG (polyesterwol)
- Flamex Basic (melamineschuim).
Sommige van die materialen zijn zowelthermisch als akoestisch isolerend, al is dat niet in gelijke mate, anderezijn meer gericht op akoestische isolatie.
Een vergelijking met akoestische en thermische eigenschappen (van GerardVoskuil).
Inbijvoorbeeld de Akoestiekwinkelstaan zeer veel akoestisch isolerende opties en toepassingen.
geluidsabsorptie soort absorberend materiaal, absorptiecoëfficiënt en frequentie (tu delft): |
geluidsabsorptie door de vulling bij akoestiroof, het inwendige van de zelfdragende dakelementen(akoestiekwinkel): |
textiel: métisse, thermische en akoestische isolatieplaat van gerecycled katoen (textiel), ook op rol verkrijgbaar (dubomat) en eco-coustic cotton bestaat voor 85% uit gerecyclede textiel (katoen) vezels aangevuld met polyestervezels (akoestiekwinkel): |
een kleurrijk voorbeeld van het geluidsabsorberende materiaal (paneel) met honingraatmotief van model airborn van sonogamma: |
Documentatie
- Akoestischeen thermische gegevens van Akoestische en Thermisch/Akoestische panelen(Excel-sheet van Gerard Voskuil)
Met dank aan Gerard Voskuil, Sonus raadgevende ingenieurs, Naadloos Akoestisch Bouwlab en Akoestiekwinkel.
Zie ook absorptie, akoestiek, bouwakoestiek, geluidsisolatie.
Eng. acoustical absorbtion
